Ontbijtspek

Ontbijtspek is vleeswaar dat veelal gebruikt wordt als broodbeleg. Spek zit bij het varken op de rug en op de buik. Buikspek bevat meer vlees, het zogenaamde doorregen spek. Het buikspek wordt na te zijn gepekeld, gedroogd en gerookt in dunne plakken gesneden. Deze plakken zijn ongeveer 20 cm. lang en 8 cm. breed. Van de rug van het varken wordt ook spek gesneden, maar dat bestaat voor het grootste gedeelte uit vet. Dit wordt dan ook vet spek genoemd.

Ontbijtspek wordt ook gebakken gegeten. Bekend zijn de spekpannenkoeken en het gebakken eitje met spek. Aan dobbelsteentjes gesneden wordt het vaak uitgebakken, om daarna in bijvoorbeeld een stamppot te worden gebruikt. In het Amerikaanse ontbijt wordt ook vaak ontbijtspek gebruikt bij een roerei, of omelet. In Groot-Brittannië wordt daarvoor meer bacon gebruikt.

- Bacon
- Katenspek
- Zeeuws spek
- Gerookt spek

Voor gerookt ontbijtspek wordt de buik van het varken gebruikt. De speklappenbuik wordt uitgebeend. Het kraakbeen en het zwoerd worden niet verwijderd. De buik wordt goed gezouten en daarna gerookt waarna het stuk mager spek nog enkele dagen narijpt voor een betere stevigheid. Door het gepekelde spek warm te roken wordt het spek door de warmte gegaard. Mager gerookt spek wordt in kleine stukken, reepjes en blokjes verkocht. Voor gebruik als ontbijtspek wordt de zwoerd en het kraakbeen weggesneden en wordt het spek in plakjes gesneden.

Voor ongerookt ontbijtspek wordt de buik van het varken gepekeld, waarna het gewassen wordt. Door de pekel wordt veel vocht uit het spek getrokken. Het spek moet nog enkele weken rusten en drogen, om een zekere stevigheid te krijgen. Dan kan het ongerookte ontbijtspek worden gesneden.

Omdat het spek een poos in pekelwater heeft gelegen, heeft het een zoute smaak. Na het pekelen wordt het spek meestal gerookt boven beuken- of eikenhout. Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat ook het roken een bepaalde smaak aan het spek geeft. Ook de droogtijd bepaalt de smaak van het spek. Hoe langer de droogtijd, hoe steviger het spek wordt. Ook het voedsel dat de varkens wordt gegeven bepaalt de smaak van het vlees, dus ook van het spek.

In de vleesindustrie wordt het rijpingsproces bespoedigd door natriumnitraat en fosfaat in het spek te injecteren. Dit komt de kwaliteit en smaak niet ten goede. Bij het bakken van het spek kan dan een witte vloeistof vrijkomen.

Gerookt spek, dus ook ontbijtspek moet je in een hete pan bakken. Je hoeft geen boter of olie te gebruiken, want het vet uit het spek zorgt voor voldoende vet. Laat het spek eerst goed bakken zonder het om te roeren. Je voorkomt zo, dat het spek gaat smoren in plaats van bakken. De smaak van de rook blijft zo beter bestaan en geeft je gerecht dat extra mee.

Soms wordt spek verkocht als "gerookt spek" waarbij het niet echt gerookt is, maar in plaats daarvan is bewerkt met rookaroma. Dit gebeurt bijvoorbeeld ook met rookworst, waarbij wordt geclaimd dat door het gebruik van rookaroma in plaats van echte rook veel minder kankerverwekkende stoffen in het vlees terecht komen.

Al sinds er jagers op de aarde rondlopen hebben ze geprobeerd om hun buit zo lang mogelijk eetbaar te houden. Een bekende manier om vlees te conserveren is roken, drogen en pekelen. Het vlees werd in stukken gesneden, waarna het op stokken om het kampvuur werd geplaatst, net zo lang totdat het vocht uit het vlees was getrokken.

Ontbijtspek wordt bij de slager en in de supermarkt te koop aangeboden. Het wordt in plakjes gesneden of aan één stuk verkocht.