Ontvang de nieuwste updates

Blijf met de updates op de hoogte!

Runderlever

Vertaling

Hati sapi

Kenmerken

Lever is vrijwel vetloos en sterk doorbloed orgaanvlees, dat omhuld wordt door een dun vlies. Het is zacht van structuur. Orgaanvlees is in Nederland minder populair dan in de ons omringende landen. Van al het orgaanvlees wordt lever het meest gegeten. Vooral in leverworst, leverpastei, paté en gekookt als broodbeleg.

De lever is het belangrijkste orgaan voor de stofwisseling. Hij zorgt voor de productie van essentiële eiwitten (bijv. voor de bloedstolling), het terugwinnen van voedingscomponenten (bv. opslag van glucose en vitaminen), de productie van gal en dus de vermindering en eliminatie van metabolieten, geneesmiddelen en toxines. Voedingsstoffen die door de maag en darmen in het bloed worden afgegeven, worden via de leverader naar de lever vervoerd en die geeft de stoffen al naar behoefte weer af aan het bloed, of breekt de stoffen af met behulp van de gal, milt en de alvleesklier.

Gekookte lever wordt veel gegeten als broodbeleg. Deze vleeswaren moet op de dag van aankoop gegeten worden. De smaak is dan op zijn best. Dat geldt ook voor de aankoop van alle orgaanvlees. Bereid het dezelfde dag of vries het direct in. Lever heeft een hoge voedingswaarde. Van alle soorten vlees bevat de lever de meeste hoeveelheid voedingstoffen. Lever is rijk aan ijzer en vitaminen. Er zit echter veel cholesterol in lever, wat een verhoogde kans op hart- en vaatziekten kan hebben. Daarom moet dit orgaanvlees met mate worden gegeten. Eet het niet vaker dan eens in de twee weken. Omdat lever veel vitamine A bevat, wordt het eten van lever tijdens de zwangerschap afgeraden.

Lever werd vroeger bij voorkeur gebakken en gegeten als remedie tegen bloedarmoede. Runderlever mag niet te hard en te lang gebakken worden anders wordt het vrij droog. De lever wordt daarom vaak doorregen (gelardeerd) met repen vers vet spek. Tegenwoordig wordt runderlever alleen nog als broodbeleg verkocht. Runderlever vormt samen met gekookt pekelvlees de originele Amsterdamse basis voor een broodje 'half om'.

Smaak

Sommige leversoorten worden over het algemeen als een delicatesse gezien, denk aan ganzenlever, kippenlever, eendenlever en lams- en kalfslever maar omdat lever een typische geur en smaak heeft, zal niet iedereen lever kunnen waarderen. Omdat lever afvalstoffen opslaat, is het beter dat je niet te vaak lever eet.

Voordat je lever gaat bereiden, moet je zorgen dat de gal volledig is verwijderd. Ook eventuele galvlekken moet je wegsnijden, omdat ook die een bittere smaak kunnen achter laten. Daarna moet de lever goed gewassen worden om al het bloed te verwijderen. Laat de lever in water met azijn of melk staan, zodat het bloed uit de lever trekt. Ook het vlies dat de lever omgeeft moet worden weggesneden, want die zorgt er voor dat de lever na bereiding kromtrekt en taai wordt. Ook de bloedvaten en zenen moeten worden weggehaald, want die zijn niet te eten. Lever moet je na het bereiden kruiden, dan wordt hij niet taai.

Lever kan in plakken worden gebakken, of in z'n geheel gekookt, maar zorg er voor dat hij niet te gaar wordt, want dan wordt het droog. Bestrooi de leverplakken met bloem en bak ze dan kort in hete olie of boter. Om te voorkomen dat runderlever te droog wordt, wordt hij vaak voor het koken met stroken vetspek gelardeerd. Lever wordt ook in leverpastei en leverworst verwerkt.

Verkrijgbaar

Lever wordt in de supermarkt als broodbeleg verkocht. Wil je andere soorten lever kopen, dan moet je naar de slager. Vaak moet je de lever van te voren bestellen.

Voedingswaarden van runderlever ( per 100 gr. )
123
519
72,7
20,7
2
-
3,6
1,4
0,6
1,3
270
-
Vitamines van runderlever ( per 100 gr. )
9,5
0,23
0,2
0,8
1200
90
20
0,2
Mineralen van runderlever ( per 100 gr. )
80
320
10
360
7
20
2,5
4