Schelvis

Melanogrammus aeglefinus

Kabeljauwen (Gadidae)

Schelvis en kabeljauw behoren tot de kabeljauwachtigen. Kabeljauw heeft vast visvlees, terwijl het vlees van de schelvis iets zachter is van structuur. Schelvis heeft meestal een lengte van 50 cm. en kan tot 1,1 meter lang worden. Hij is dus iets kleiner dan kabeljauw. Schelvissen hebben 3 rugvinnen en 2 anaalvinnen en over de hele lengte loopt een zwarte streep. De rug is donker groenbruin, met zilverwitte flanken en een witte buik. De bek is klein en heeft een uitstekende bovenkaak. Onder de bek bevindt zich een korte baarddraad. Vlak achter de kop bevindt zich een zwarte vlek die ook wel Petrusduim wordt genoemd.

Schelvis komt vooral voor in de noordelijke Atlantische Oceaan, rond New Foundland en de oostkust van Canada, van de Golf van Biskaje tot aan Spitsbergen. Ook komt hij voor in de Oostzee tot aan Bornholm. Het hoofdvoedsel van schelvis bestaat uit bodemdieren zoals wormen, schelpdieren en zeesterren. Ook haringeieren lust de schelvis graag. Schelvis is een populaire witvis, die in veel opzichten op kabeljauw lijkt en een stevig vlees heeft met een delicate smaak en sappige textuur. Schelvis wordt vaak vers, bevroren en heerlijk gerookt verkocht. In Groot-Brittannië wordt schelvis vaak gebruikt voor fish-and-chips.

De meeste aanvoer vindt plaats van december tot aan maart. Schelvis is een erg magere vissoort. Hij bevat 0,2% vet en 16% eiwit. Schelvis wordt ook verwerkt tot klip- of stokvis. De lever is een delicatesse met maar liefst 44% gezond vet. Giftige stoffen worden in de lever niet afgebroken, dus matig consumeren. Schelvis wordt in z'n geheel of als filet verkocht. In Brabant wordt gerookte schelvis tijdens de kermis in augustus verkocht onder de naam "Pieterman". In Groot Brittannië en Schotland wordt schelvis koud gerookt. Hij wordt daar "haddock" genoemd.

Schelvis is voor alle bereidingen geschikt: gebakken, gefrituurd of gestoofd. Het bereide schelvisvlees is wat los van structuur, daarom moet je voorzichtig met het vlees omgaan. Schelvis wordt vaak gebruikt voor de bereiding van vissoepen. De lever is een delicatesse met maar liefst 44% gezonde vetten.

De schelvis leeft op een diepte tot 200 meter. Ze leven hoofdzakelijk van wormen, zeesterren, mosselen, garnalen en visseneieren.

’s Winters trekt hij naar diepe paaigronden in de noordelijke Noordzee, bij Noorwegen en IJsland. De schelvissen paaien van maart tot juni in relatief zout water bij een temperatuur van 5 tot 7 graden en op een diepte van 50 tot 150 meter. Een vrouwtje kan tussen de 100.000 en anderhalf miljoen eieren afzetten. De eieren stijgen naar de oppervlakte en daar komen ze na 1 à 3 weken, afhankelijk van de temperatuur, uit. De 5 mm. lange larven leven aan de oppervlakte en als ze 10 cm. lang zijn zakken ze naar de zeebodem, waar ze verder leven. Na een jaar zijn ze 18 cm. lang en als ze 30 tot 40 cm. lang zijn, zijn ze geslachtsrijp.

Aangezien schelvis veel en grote schubben heeft, wordt hij vooral als visfilet verkocht. Schelvis is het hele jaar door tegen een matige tot interessante prijs verkrijgbaar in de viswinkel. De beste aanvoertijd ligt in de winter.