Citroen

Jeruk lemon

Citrus limon

Wijnruitfamilie / citrus

De citroen is een ovale, gele citrusvrucht met een zure smaak die veroorzaakt wordt door het aanwezige citroenzuur. Hij groeit aan een middelgrote, altijd groene, bossige struik. De jonge scheuten hebben een roodachtige kleur en zijn bedekt met dorens. De knoppen zijn roze. Ook de bloemen zijn aan de onderkant roze tot lila van kleur, terwijl de bloemblaadjes wit zijn.

De citroen wordt in kleine hoeveelheden in veel gerechten gebruikt als smaakmaker, maar ook in gebak zoals cake. Daarvoor is ook geraspte citroenschil goed bruikbaar. De schil van de citroen glanst omdat deze net na het oogsten wordt voorzien van een klein laagje was, daarom moet je de citroen goed schoon maken voordat je de schil raspt.

Uit de schil van de citroen wordt door persing of stoomdestillatie een etherische olie bereid die veel gebruikt wordt in parfum, waaronder eau de cologne, andere cosmetica en in limonades en snoepgoed. De citroen is niet te schillen.

- Jeruk nipis
- Zagara bianca
- Lunario
- Feminello

Citroensap, -schijfjes en de -schil worden veel in voedsel en dranken gebruikt. Citroensap wordt gebruikt om limonade, frisdranken en cocktails te maken. Het wordt gebruikt in marinades voor vis. Door het zure sap verdwijnt de soms sterke, overheersende visgeur en -smaak. Het wordt ook gebruikt om vlees mee in te smeren, waardoor het vlees malser wordt. In het Verenigd Koninkrijk wordt er op Vastenavond (shrove tuesday) citroensap aan pannenkoeken toegevoegd.

Citroensap wordt ook gebruikt in bijvoorbeeld fruitsalades om te voorkomen, dat het gebruikte fruit bruin kleurt. Dit gebeurt vooral bij appels, bananen en avocado's.

Citroensap en -schil worden gebruikt om marmelade en citroenlikeur te maken. Plakjes citroen en citroenschil worden gebruikt als garnering voor eten en drinken. Citroenschil, de geraspte buitenste schil van de vrucht, wordt gebruikt om smaak toe te voegen aan gebak, pudding, rijst en andere gerechten.

Geconserveerde citroenen zijn een onderdeel van de Marokkaanse keuken. Ze zijn ook een van de belangrijkste ingrediënten in veel Indiase gerechten. Zowel ingemaakte citroen, augurk of mango maakt deel uit van het dagelijkse lunches in het zuiden van India.

De bladeren van de citroenboom worden gebruikt in de ​​thee en bij het bereiden van vlees en schaaldieren.

De oorsprong van de citroen is een mysterie, hoewel men denkt dat citroenen uit Zuid-India, het noorden van Birma en China komen.

Rond 700 na Christus werden ze in Perzië en vervolgens in Irak en Egypte aangeplant. De citroen werd voor het eerst opgenomen in een 10e-eeuws Arabisch verhandeling over de landbouw. De boom werd aanvankelijk gebruikt als sierplant in de islamitische tuinen.

Tussen 1000 en 1150 werd de citroen op grote schaal verspreid in de hele Arabische wereld en het Middellandse-Zeegebied. De eerste substantiële teelt van citroenen in Europa begon bij Genua in het midden van de 15e eeuw. In 1493 nam Christoffel Columbus citroenzaden mee op zijn reizen naar Amerika.

Spaanse veroveringen hebben geholpen bij het verspreiden van citroenzaden in de Nieuwe Wereld. Ze werden vooral gebruikt als sierplant en voor de geneeskunde. In de 18e en 19e eeuw werden citroenen geplant in Florida en Californië.

Citroenbomen kunnen ook in Midden-Europa groeien, maar dan vooral als kuipplant in oranjerieën. Ze moeten 's winters binnen gezet worden. Omdat ze dan minder water krijgen zullen ze hun bladeren laten vallen, die dan in het voorjaar buiten weer aangroeien. Ze worden als sierplanten gehouden.

Citroenen verlangen een gelijkmatig warm en vochtig klimaat. Ze zijn gevoeliger voor kou en droogte dan andere citrusbomen. Onder de juiste omstandigheden zullen ze het hele jaar bloeien en vruchten dragen. Om een rijke oogst te krijgen worden de bomen tijdens een droogteperiode een bepaalde tijd niet besproeid. Als ze daarna weer flink besproeid worden zullen ze massaal gaan bloeien en daardoor zullen de vruchten ook allemaal op het zelfde moment rijp zijn.

De vermeerdering van de citroen gebeurt door stekken. Het vermeerderen uit zaad zal bijna nooit tot een sterke boom leiden.

Citroenen kan men het hele jaar in de supermarkt of bij de groenteboer kopen.

Het sap van de citroen wordt gebruikt voor het reinigen. Een gehalveerde citroen gedipt in zout of bakpoeder wordt gebruikt om koperen kookgerei te poetsen. Het zuur lost de aanslag op.

Citroensap ontsmet en ontvet de keuken en geeft een aangename geur. Samen met wat bakpoeder worden plastic bakken en schalen schoon gemaakt.

De olie van de schil van de citroen heeft ook diverse toepassingen. Het wordt gebruikt om hout van oude waslagen en vingerafdrukken te reinigen en te polijsten, waar de oplosmiddel eigenschap wordt gebruikt om oude was, vingerafdrukken en vuil op te lossen.