Ontvang de nieuwste updates

Blijf met de updates op de hoogte!

Tilapia

Latijn

Oreochromis niloticus

Familie / soort

Cichliden

Kenmerken

Tilapia is een verzamelnaam voor een groot aantal soorten tropische zoetwatervissen uit de familie der cichliden. Al naargelang de ondersoort kunnen tilapia's een lengte van 45 cm. en een gewicht van 2,5 kg. bereiken. Tilapia niloticus is donkerbruin-groen-achtig met donkerder blauw-zwarte verticale banden. De maximale lengte is 50 cm.

Oorspronkelijk stammen deze vissen uit Afrika, maar ze werden door de mens uitgezet in andere werelddelen. Momenteel komt deze vis onder andere voor in de Noord-Amerikaanse Everglades. Tilapia's zijn muilbroeders, de bevruchte eitjes worden, afhankelijk van de ondersoort, door de moeder of door beide ouders in de bek uitgebroed. Na enkele dagen komen de eieren uit, maar de larven blijven nog geruime tijd in de bek.

Sedert enkele jaren zijn tilapia's ook in Europa zeer populair als consumptievis. Tilapia's stellen weinig eisen aan de waterkwaliteit, behalve een minimumtemperatuur van 20 graden Celsius. Deze vissoort wordt gekweekt in verschillende landen, voornamelijk in China, de Filipijnen, Taiwan, Indonesië, Thailand en in Afrika. Tilapia's kunnen gekweekt worden met plantaardig voedsel, dat voornamelijk uit soja en tarwe bestaat.

De ondersoorten die het meest geschikt zijn voor de kweek zijn de Mozambique tilapia (Oreochromis mossambicus) en de nijltilapia (O. niloticus). Volwassen tilapia is een grazer die kan groeien op plantaardig voedsel, al geldt dit niet voor juvenielen. De nijltilapia kan maximaal 60 cm. groot worden, bij een gewicht van 4,2 kg. De Mozambique tilapia heeft een maximale lengte van 39 cm. bij een gewicht van 1130 gram.

Tegenwoordig is de tilapia, die nu wordt gekweekt in kleinschalige visvijvers, een betaalbare bron van dierlijk eiwit voor veel mensen in de ontwikkelingslanden. Het produceren van tilapia is niet moeilijk. Het enige wat vereist is, is een goede plek voor het aanleggen van een visvijver die niet snel uitdroogt, een geregelde voedergift en wat dierlijke bemesting. Tilapia groeit uitstekend bij de hoge watertemperaturen die juist in de ontwikkelingslanden voorkomen.

Tilapia wordt meestal in de vorm van filets verkocht. De filets zijn mooi roze, stevig en sappig; de smaak is te vergelijken met andere, duurdere (wit)visfilets. Omdat de vis wordt gekweekt, heeft dit een aantal voordelen ten opzichte van traditionele vis. Ten eerste kan de consument de filets het hele jaar door tegen een constante kwaliteit en prijs kopen. Verder wordt de tilapia op een ecologisch verantwoorde wijze gevoed volgens gestelde kwaliteitsnormen (HACCP) met voornamelijk plantaardige eiwitten waardoor de tilapia een gezonde, stevige en mild smakende vis wordt.

Kweekvis neemt wereldwijd in omvang en betekenis toe. Nu al is ruim de helft van alle geconsumeerde vis kweekvis. Kweekbedrijven kunnen van ASC een keurmerk krijgen, als ze aantoonbaar goed omgaan met de natuur en richtlijnen naleven op gebied van toevoegingen en sociale omstandigheden. Het keurmerk is nu nog niet direct voor alle vissoorten beschikbaar. In de tweede helft van 2012 werd gestart met de certificering van de eerste tilapia en pangasius kwekerijen. Andere vissoorten volgen later. Consumenten krijgen met het ASC-keurmerk zekerheid dat zij verantwoord gekweekte vis kopen.

Soorten

- Rode tilapia
- Zwarte tilapia

Smaak

Omdat de vis wordt gekweekt, kan je het hele jaar door tilapia tegen een constante kwaliteit en prijs kopen. Tilapia wordt op een ecologisch verantwoorde wijze gevoed volgens gestelde kwaliteitsnormen met plantaardige eiwitten waardoor de tilapia een gezonde, stevige en mild smakende vis is. Tilapiafilet blinkt uit door zijn optimale gebruiksgemak.

Omdat de tilapiafilets graatvrij zijn, zijn ze makkelijk te bereiden. Je kunt de filets marineren of paneren. Je kunt ze bakken, stomen, grillen, pocheren, stoven, of verwerken in roerbakgerechten. Je kunt tilapia in gerechten vervangen door kabeljauw of nijlbaars. Door de stevige structuur van het visvlees is deze vissoort prima geschikt voor het bereiden van ovenschotels. Door de milde smaak kan tilapia met alle soorten groenten gecombineerd worden. De vis kan worden geserveerd met aardappelproducten, pasta en rijst. De vis combineert ook goed met andere vissoorten of zeevruchten (zoals garnalen) in een vispotje of vissoep.

Herkomst

Tilapia komt oorspronkelijk uit tropisch Afrika en het Midden Oosten.

Teelt

De kenmerken van het geslacht Tilapia zijn als volgt te omschrijven: Het geslachtsonderscheid is niet of nauwelijks herkenbaar. Mannelijke exemplaren worden over het algemeen groter dan de vrouwelijke exemplaren en een aantal soorten bezitten tevens verlengde rug, aars en buikvinnen. Qua kleur is er veelal geen onderscheid te herkennen tussen de geslachten. Alle soorten zijn open substraat broeders, waarbij enkele soorten een hoge tendens vertonen tot het holenbroeden. De paarbinding bij tilapia soorten houdt lang aan, zelfs ver tot na de broedzorgperiode. De eieren zijn, op enkele uitzonderingen daargelaten, zeer klein en bezitten geen of slechts weinig pigment. De larven worden tijdens een broedcyclus in meerdere van te voren gegraven kuiltjes gedeponeerd. De broedzorg wordt door beide ouders uitgevoerd, zonder dat er een duidelijke taakverdeling waar te nemen valt. De tilapia neemt bij dreigend gevaar zijn jongen in de bek en beschermt ze op deze wijze.

Het voedsel van de tilapia bestaat uit plantaardige kost. Tilapia soorten zijn dus als herbivoor te betitelen. De voorkeur ligt bij de hogere planten, maar algen worden ook graag gegeten.

Door het grote verspreidingsgebied van het geslacht tilapia is het leefgebied even zo divers. Sommige soorten komen voor in de hoofdstromen van rivierenstelsels, andere soorten daarentegen hebben een voorkeur voor traag stromende rivierbeken die door bosrijke gebieden stromen. Maar er zijn er ook die in savannegebieden leven, of in kleine of grote meren. Zo zijn er ook soorten die een hoge tolerantie hebben voor zouthoudend water en in brakwater, zelfs in zeewater aangetroffen worden waarin zij weten te overleven.

Verkrijgbaar

Tilapiafilet wordt door de visspeciaalzaak en de supermarkt verkocht.

Voedingswaarden van tilapia ( per 100 gr. )
114
481
76,3
17,9
-
-
4,8
2,5
1,5
0,6
160
-
Vitamines van tilapia ( per 100 gr. )
-
0,03
0,09
0,3
-
2
-
1,5
Mineralen van tilapia ( per 100 gr. )
50
450
120
340
1,8
25
0,07
0,6