Ontvang de nieuwste updates

Blijf met de updates op de hoogte!

Cacaopoeder

Vertaling

Kakao bubuk

Latijn

Theobroma cacao

Kenmerken

Cacaopoeder is afkomstig van de cacaoboon, de vrucht van de cacaoboom. In 1825 ontdekte de Nederlander Coenraad Johannes van Houten de basis voor de bereiding van cacaopoeder, cacaoboter en chocolade. Hij ontdekte hoe cacaoboter uit de bonen geperst kon worden. Ook ontdekte Van Houten het alkaliseren, een methode om de aanwezige zuren in de cacao te neutraliseren. Dit kwam de smaak ten goede.

Samenstelling

Om cacaopoeder te maken wordt gebruikgemaakt van de cacaomassa van de cacaoboon. Onder hoge druk wordt de massa uitgeperst, zodat er cacaopoeder en -boter ontstaat. Het poeder is in vele verschillende kleuren en smaken te verkrijgen. Die smaak en kleur wordt bepaald door de kwaliteit van de cacaoboon en de temperatuur van het roosteren, maar ook door de zuurgraad van de boon.

De geoogste vruchten worden met hakmessen opengeslagen en op bananenbladeren uitgespreid. Het witte zoete vruchtvlees en de aanwezige vezels beginnen door de warmte te gisten en bereikt een temperatuur van 50 graden. Hierdoor ontstaat alcohol en dat doodt de kiem in de cacaozaden. Tevens verliest de cacaoboon hierdoor zijn bittere smaak. De gisting duurt 5 tot 10 dagen en tijdens deze gisting krijgen de bonen een andere kleur en smaak.

De bonen worden in de zon gedroogd, of in drooghuizen, afhankelijk van de klimatologische omstandigheden. De gedroogde bonen worden vervolgens geëxporteerd. Dan worden de bonen in stukken gebroken.

Daarna worden de bonen gebrand. Door het branden wordt de smaak steeds lekkerder. Na het branden gaan de gebroken bonen in een wals. Uit de bonen komt dan een fijne vloeibare massa: de cacaomassa. Deze massa is één van de bestanddelen van chocola.

De cacaomassa wordt geperst. Er komt vet uit: de cacaoboter. En er blijft een harde bruine koek over. Die koek wordt vermalen tot cacaopoeder. Cacaopoeder wordt gebruikt voor gebak, chocolademelk en ijs. Cacaomassa bevat ongeveer 55% vet, cacaopoeder 10-22% vet. Cacaomassa is dus de grondstof voor cacaopoeder, -boter en chocolade.

Smaak

De smaak van de chocolade hangt vooral af van het soort cacaobonen die worden gebruikt. Cacao bonen variëren sterk van land tot land en soms zelfs van boerderij tot boerderij.

Na de fermentatie worden de bonen vervolgens geroosterd (gebrand). Hierdoor ontwikkelt de smaak zich nog verder. Na het roosteren worden de bonen gemalen, waardoor de cacaomassa ontstaat.

Afhankelijk van de soort bonen, de duur van fermentatie en de temperatuur veroorzaken grote verschillen in smaak. Zo heeft elk merk chocolade zijn eigen smaak en elke fabrikant houdt zijn eigen recept strikt geheim.

Herkomst

De cacao is inheems in Midden-Amerika en het noordelijke deel van Zuid-Amerika. In de 17e en 18e eeuw is de cacaoboom aangeplant in Azië, met name in Ceylon, Indonesië en Maleisië.

In 2009/2010 was 78% van de wereldproductie afkomstig uit vijf landen, namelijk Ivoorkust, Ghana, Indonesië, Nigeria en Brazilië.

Teelt

Een cacaoboom wordt meer dan 50 jaar oud, tot 10 meter hoog en heeft een matig dikke stam. Als de boom ongeveer 4 jaar oud is, gaat hij bloeien. De kleine witte of roze bloemen zitten direct op de stam en op de dikke takken. Als hij eenmaal is gaan bloeien, bloeit de cacaoboom zonder ophouden vrijwel het hele jaar door, maar uit de duizenden bloemen, zullen zich maar 30 tot 40 vruchten ontwikkelen. De boom draagt dan ook constant vruchten.

De cacaoboom heeft een vruchtbare bodem nodig, die voldoende water vasthoudt. Bij temperaturen onder de 16 graden zullen de bloemen zich niet tot vrucht ontwikkelen. Hij groeit het liefst in de schaduw.

De vruchten lijken op langwerpige meloenen. Ze worden met kapmessen van de boom geslagen en vervolgens opengebroken. De cacaobonen liggen in het midden van de vrucht. Elke vrucht bevat 40-50 bonen, die elk ongeveer een gram wegen. Een gemiddelde cacaoboom levert per jaar dus 1 tot 2 kilo bonen.

Door het drogen verliezen de bonen 50% van hun omvang. Daarna worden ze in zakken verpakt naar Europa en Noord-Amerika vervoerd om daar in de cacao-industrie verder verwerkt te worden.

Verkrijgbaar

Het cacaopoeder is in de supermarkt te koop. Het wordt verkocht in doosjes.

Voedingswaarden van cacaopoeder ( per 100 gr. )
405
1698
9,9
19,8
10,8
2,2
24,5
13
-
-
-
34
Vitamines van cacaopoeder ( per 100 gr. )
-
0,13
0,4
0,14
28
-
-
-
Mineralen van cacaopoeder ( per 100 gr. )
17
1900
114
656
12,5
520
3,9
3,5