Tomatenketchup

Saus tomat

Tomatenketchup is een saus voor gebruik in de keuken, maar de saus wordt in Nederland en België ook als tafelsaus gebruikt bij maaltijden, bij snacks en tussendoortjes. Hoofdbestanddeel van de saus zijn tomaten, in een geconcentreerde vorm. Andere bestanddelen van de saus kunnen zijn zout, kruiden, azijn en geleisuiker.

Tomatenketchup, meestal kortweg ketchup genoemd, is een saus op basis van tomaten, suiker en azijn. Tomatenketchup onderscheidt zich van curry door een zoetere en mildere smaak. Hoewel in andere landen als Duitsland en de Verenigde Staten ketchup erg vaak bij de friet wordt gedaan, is in Nederland curry populairder.

Het woord ketchup is een Engelse verbastering van het Chinese woord voor saus: ketsiap. Dat woord was al eerder in de Nederlandse taal doorgedrongen, via het Indonesisch, in de vorm ketjap (hedendaagse Indonesische spelling: kecap). In vroegere tijden, zoals aan het begin van de negentiende eeuw, refereerde het woord ketchup naar elke saus met azijn erin, bijvoorbeeld een saus gemaakt van paddenstoelen. In die tijd werd het ook nog als catsup gespeld. Later, doordat de tomaat vooral in Amerika erg belangrijk werd, zijn de woorden tomatenketchup en ketchup langzaam synoniem aan elkaar geworden.

Tomatenketchup kan je natuurlijk kopen, maar nog lekkerder is het om het zelf te maken. Je kunt helemaal je eigen smaak aan je ketchup geven:

Ingredienten:

- 1,5 kg. tomaten
- 2 teentjes knoflook
- 2 laurierblaadjes
- halve theelepel korianderpoeder
- 1 theelepel kerriepoeder
- 100 gr. bruine basterdsuiker
- 230 ml. rode wijnazijn
- 1 eetlepel fijne mosterd
- 1 eetlepel tomatenpuree
- tabasco

Bereiding:

Snijd de tomaten in parten. Pel en snijd de knoflook fijn. Breng de tomaten, knoflook, laurier, koriander, kerrie, suiker, azijn, mosterd en tomatenpuree op hoog vuur aan de kook. Zet het vuur laag en laat, onder af en toe roeren, zachtjes doorkoken. Als alles goed gaar is wrijf je de massa door een zeef, bind het eventueel met maïzena en breng op smaak met enkele druppels tabasco.

Het hoofdbestanddeel in ketchup is tomaten, dus die bepalen de smaak. Bovendien wordt er azijn en suiker toegevoegd, dus de saus smaakt zoet/zuur. De toegevoegde kruiden maken de ketchup helemaal af.

Omdat er zoveel verschillende soorten en merken ketchup zijn is het moeilijk om een universele smaak te melden. Test zelf welke ketchup jij het lekkerst vindt en gebruik die bij jouw gerechten. De saus wordt veel gebruikt bij gegrilde en geroosterde gerechten. Het wordt toegevoegd aan pastasauzen en sommigen eten alleen patat met ketchup. Ook bij de hotdog en hamburger wordt ketchup gegeten.

Heinz lanceerde zijn eerste Tomato Ketchup in 1876. Heinz was in de voorhoede van het verkennen van de natuurlijke conservering en in 1906 was hij de eerste die een ketchup vrij van kunstmatige conserveringsmiddelen op de markt bracht. Heinz is het bekendste merk van ketchup. Deze ketchup wordt over de gehele wereld gebruikt.

Allerlei merken en soorten ketchup kan je in de supermarkt kopen.

De aanwezige voedingsstoffen in ketchup hebben samen een beschermend effect voor het hart, meer dan dat ze los van elkaar hebben. Het was al bekend dat lycopeen, de stof die tomaten hun natuurlijke kleur geven, een beschermend effect heeft op de ontwikkeling van hartaandoeningen.

Uit eerdere onderzoeken bleek dat je dagelijks een flinke hoeveelheid naar binnen moet werken om de kans op hart- en vaatziekten terug te dringen: vijftien lepels.