Haring

Clupea harengus

Clupeidae / echte haring

De haring is een straalvinnige vis van het noordelijk halfrond. Het is al lang een populaire consumptievis, waar veel op gevist wordt. Haringen worden circa 45 centimeter lang en kunnen maximaal een kilogram wegen. De maximale leeftijd is 22 jaar. De vis heeft een zilverkleurig lichaam met een grijsgroene of blauwgroene rug en een zilveren buik.

De haring leeft hoofdzakelijk in de noord Atlantische wateren van Nova Zembla tot de Golf van Biskaje en van de Oostzee via Groenland naar New Foundland. Ze leven zowel langs de kusten als op een diepte van 360 meter.

Haringen behoorden eeuwenlang tot de belangrijkste vissen in de visserij. De haring werd vooral in de Noordzee gevangen, waar ze op zee gekaakt en gezouten werden en in vaatjes aan land gebracht werden. Ongeveer 90% van de gevangen haring wordt in Denemarken en Noorwegen tot vismeel verwerkt.

- Maatjesharing ofwel Hollandse nieuwe
- Zure haring
- Rolmops

Naar verluidt heeft Willem Beukelszoon uit het Zeeuwse stadje Biervliet in 1380 het haringkaken uitgevonden. Bij het kaken van haring worden de kieuwen, een deel van de ingewanden en de keel verwijderd. Door het verwijderen van de kieuwen kan de vis ontbloeden, zodat het bloed niet in het vlees terecht komt en blank van kleur blijft. Bij het kaken blijft de alvleesklier zitten. Na dit bewerkingsproces werken de vrijgekomen enzymen op het vlees in. Daardoor ontstaat de typische haringsmaak en -geur en krijgt de vis de zachte textuur.

Dat het bij het consumeren ervan zou gaan om het nuttigen van een rauwe haring is onjuist. Voordat de haring de consument heeft bereikt heeft ze namelijk na het bovengenoemde kaken – door een wisselwerking tussen het door de behandelaar toegevoegde zout en de door de haring zelf geproduceerde enzymen – een rijpingsproces doorgemaakt. Hierdoor is het begrip 'rauw' niet meer van toepassing.

De Hollandse nieuwe wordt van mei tot juli, als de haring een vetpercentage van minimaal 16 procent heeft bereikt, gevangen. Haring mag dus alleen Hollandse Nieuwe heten als hij minimaal 16 procent vet bevat, en op de traditionele Hollandse manier gekaakt, gezouten en gefileerd is.

Door het zouten krijgt de haring een pekelsmaak en wordt het vlees zacht van structuur. De zoute haring wordt vaak met uitjes en augurk gegeten. Typisch Nederlands is, de haring bij de staart houden en dan het hoofd achterover de haring eten. Haring wordt in salades, op brood gegeten of als borrelhapje gegeten.

De zure haring en de rolmops zijn kruidig, zuur van smaak en worden in salades gegeten, op brood, of zo uit de hand. Voor de zure haring en de rolmops worden de haringen gebruikt die niet vet genoeg waren.

Door de eeuwen heen werd er natuurlijk al op zee gevist, maar sinds het haringkaken werd uitgevonden, was het mogelijk, dat de vissers langer op zee konden blijven. Daardoor konden ze verder van de haven vissen en meer vis vangen. De vis werd gezouten en bleef langer goed.

De paring van de haringen vindt vlak onder de kust plaats op een diepte tussen de 40 en 70 meter. De vrouwtjes leggen tussen de 20.000 en 50.000 eitjes. De bevruchte eieren zijn kleverig, zakken naar de bodem, waar ze aan stenen, planten of aan elkaar blijven plakken.

Bij een watertemperatuur van 9 graden komen de larven na twee weken uit de eitjes. De eerste tijd leven ze van de dooierzak die ze bij de geboorte hebben mee gekregen. Daarna leven ze van plankton, later van kreeftjes en garnalen en kleine vissen.

Haringen komen voor in grote scholen van soms miljoenen dieren. Aan dit laatste danken zij ook hun naam haring. In Oudnederlands werd haring als 'heering' geschreven.Dat woord is afgeleid van 'heer' in de betekenis van legerschare. Het is dus een vis die in grote scholen als een 'heer' door het water trekt.

Natuurlijke vijanden van de haring zijn andere vissen en vogels.

Haring is in al zijn vormen bij de vishandel en in de supermarkt te koop.