Wakame

Japanse kelp

Undaria pinnatifida

Alariaceae

Steeds vaker blijkt dat de zee zo veel meer te bieden heeft, zoals de Chuka Wakame. Zeewieren spelen niet alleen een cruciale rol in de ecologie van de zee, maar biedt ook een heerlijk product dat arm is aan calorieën en toch rijk aan enorme dosis vitaminen en mineralen. In Azië hebben ze Chuka Wakame al veel langer geleden ontdekt en wordt het veel gebruikt als bijgerecht bij de Sushi en Sashimi.

Wakame, ook wel Japanse kelp, harmonicawier en krulwier genoemd, is een tweejarig bruinwier dat voornamelijk groeit tijdens het koude herfst- en winterseizoen. Kwam vroeger alleen in Azië voor, maar woekert inmiddels de hele wereld over. Alle delen van het wier worden gebruikt in de Japanse keuken. Zo gaan bijvoorbeeld het blad in de miso-soep en de stengel in de chuka wakame salade.

Wakame heeft een olijfgroene tot bruine kleur, met een rubberachtig, lang, glad, enkelvoudig blad met golvende randen, dat tot bijna twee meter in lengte kan groeien. Het heeft een klein maar sterk vertakte ‘houvast’ en twee rijen kleine bladtrosjes, of sporofyllen, die net boven het ‘houvast’ groeien. Net boven de wortel van wakame bevindt zich een kiem (mekabu) die bijzonder mineraalrijk is en tevens geschikt voor consumptie.

Wakame is een zeewier behorend tot de groep bruinwieren (Phaeophyta). Zeewier, ook wel macroalgen genoemd, vormt samen met microalgen de groep algen. Wakame is een wiersoort dat oorspronkelijk uit Japan komt, maar dat ook in onze eigen Oosterschelde groeit. Dit bruinwier heeft soepele, lange bladeren en is rijk aan mineralen. Wakame, dat groen wordt tijdens het koken, kan ook rauw gegeten worden.

Wakame wier (Undaria pinnatifida) is een zeewiersoort die oorspronkelijk uit de koude kustregionen van Japan, Korea en China komt. Wakame is een extreem vruchtbare plantensoort, een opportunistisch gewas dat zich voornamelijk verspreidt door zich te hechten aan scheepsrompen. De afgelopen decennia heeft de plant zich zo gevestigd in Frankrijk, Groot- Brittannië, Spanje, Italië, Argentinië en Australië.

- Hoshi wakame (droog)
- Kizami-wakame (in reepjes)
- Ito-wakame (reepjes met suiker)
- Yaki-wakame (geroosterd)
- Mehibi (de voet van het wier in plakjes geschaafd en met saus gegeten)

Droog verse wakame in de lucht en zon aan waslijnen, of in een warme oven tot de bladeren droog, knapperig en donkergroen zijn. Spoel de wakame kort af, wel het gedurende 3-5 minuten en knijp met je handen alle overtollig vocht er uit. Verwijder het harde middengedeelte van het blad of snijd deze in kleine stukjes en laat ze goed gaarkoken.

Wakame is delicaat en zoet met een zuivere smaak en aroma; zeesmaak, oesterachtig. Belangrijke ingrediënten in de zeewiersalade zijn sesamolie, sesamzaadjes en een scheutje Japanse rijstazijn. Wakame kan op veel verschillende manieren gebruikt worden in de keuken, gaande van ingrediënt in een soep tot het gebruiken als wrap.

Wakame wier wordt vaak gebruikt in soepen en salades, of als bijgerecht bij tofu en saladegroentes zoals komkommer. Wakame wordt voornamelijk gebruikt als voedsel: meestal in een soep of salade, zoals in misosoep het geval is. Laat daarvoor de gedroogde plant ca. 5 min. wellen in lauwwarm water en hij zet uit tot ongeveer tien keer zijn oorspronkelijke grootte. Hierna moet de hoofdnerf uit de plant worden gesneden. De plant kan in stukjes geserveerd worden bij salade, of ca. 10 minuten laten sudderen. Wakame heeft een subtiele zoete smaak en een glibberige textuur.

Eet het vers, voorgeweld of gemarineerd, kook het mee met soepen, stoofpotten, ovengerechten, bruine rijst en quinoa, eet het rauw en gemarineerd in kleine stukjes door salades, groente en wokgerechten, gebruik het geroosterd als smaakmaker. Verwerk het net als elke andere bladgroente, door soepen, salades of op brood. Bak het in de oven of stoom het. Voeg het toe aan pastagerechten, omeletten en graangerechten. De bladeren zijn ook zeer goed bruikbaar in wraps. Of maak een bladerdeegtaart met een vulling van dunne plakjes wakame, tonijn en uien, vermengd met room en witte wijn.

Japanners en Koreanen hebben wakame wier eeuwenlang verbouwd en zijn nog steeds de voornaamste producenten en consumenten van het wier. Sinds 1985 wordt wakame ook verbouwd in Frankrijk langs de kust van Bretagne. Wakame wordt gevonden aan beide kusten van de Verenigde Staten, in Centraal-Europa, het Verenigd Koninkrijk, IJsland, Korea, Japan en China, in de rotsachtige kustzone van het lage getijde en daarachter, de sublitoraal zone.

Wakame bevolkt de kustregio's en gedijt het beste bij een watertemperatuur onder de 12°C. Het overleeft bij verschillende niveaus van lichtintensiteit, van vol zonlicht tot erg weinig licht. Ook kan de plant overleven in water met verschillende zoutgehalten en temperaturen. Wakame is een tweejarige plant en wordt geoogst in het vroege voorjaar tot aan de zomer. Men snijdt bij het oogsten een paar centimeter boven het ‘houvast’ en laat een paar bladtrosjes achter om verdere groei te verzekeren. Enkel het middengedeelte van het blad wordt gebruikt, omdat de stengelbasis zeer hard en het uiteinde meestal gescheurd is.

Wakame wier groeit op de meest uiteenlopende oppervlakten, natuurlijk of kunstmatig, zoals touw, drijvende pontons en zelfs plastic. Het wier vormt dichte onderwater bossen waarin de planten vechten om licht en ruimte: een gevecht dat oorspronkelijke plant- en diersoorten kan doen uitsterven. Het wier wordt daarom een 'invasieve plant' genoemd.

In de jaren '60 werd Wakame wier door de Japanners geïntroduceerd in de VS, in gedroogde en gezouten vorm. Het werd toen beschikbaar in natuurvoedingswinkels en Aziatische supermarkten.

Wakame zeewier heeft een sterke antioxidant werking. Het wordt steeds vaker aangewend als hulpmiddel om gewicht te verliezen, vanwege het effect op de stofwisseling. Japanse vrouwen die veel zeewier aten hadden minder vaak borstkanker dan vrouwen die dit niet deden. Het in hoge waarden in wakame aanwezige omega-3 vetzuur EPA, is goed voor hart en bloedvaten en kan helpen bij het verlagen van het cholesterolgehalte.

Wakame wordt ook vaak ingezet bij de behandeling van schildklieraandoeningen, voornamelijk vanwege het hoge jodiumgehalte.
Wakame kan een tekort aan mineralen verhelpen, osteoporose en artritispijnen tegengaan. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat het kan helpen bij het onderdrukken van aids en het herpes virus.

Het aanbrengen van wakame op de huid revitaliseert deze en gaat hyaluronidase tegen, waardoor de huid sterker blijft. Wakame zorgt voor het behoud van collageen en elastine in de huid, houdt de huid voldoende dik en versterkt de natuurlijke antioxidant eigenschappen van de huid. Mineralen in wakame helpen de huid stevig en gehydrateerd te houden, door overmatige uitdroging tegen te gaan.

- Kruidenremedie: Verzacht verharde weefsels, belemmert de groei van tumoren, ontgift lichaamsweefsels, verzacht hoest, lost vastzittend slijm op, behandelt nicotinevergiftiging, verlaagt de bloeddruk, voorkomt arteriosclerose, versterkt de lever, zuivert het bloed.
- Hydrotherapie: Bevordert haargroei, verbetert de huidconditie, bevordert een jeugdig uiterlijk, vermindert droge huid, bestrijdt vrije radicalen, voedend en verstevigend huidtonicum.